Wasserij Springendal in Oud-Ootmarsum gaat al van oudsher bewust om met water. Onder het motto ‘we lenen het water van de natuur’ vertelt Ron Dijkkamp over hun selfsupporting-waterproces.
Wasserij Springendal milieu- en waterbewust
(Eigen)wijs met water
Tijdens de bestuurdersbijeenkomst op 21 april hebben de deelnemers van Twents waternet kennis gemaakt met de schilderachtige locatie van wasserij Springendal in Oud-Ootmarsum. Terwijl bestuurders en waterspecialisten binnen spreken over de toekomstige koers van het samenwerkingsverband, de ambities en de wateropgaven in Twente, stroomt het zuivere water van de Springendalse beek door de wasserij om zijn reinigende werk te doen. Na afloop van de bijeenkomst geeft directeur en eigenaar Ron Dijkkamp een rondleiding langs zijn paradepaardje. De waterexperts laten zich gefascineerd informeren over de het selfsupporting-waterproces van wasserij Springendal.
Onafhankelijk en eigenwijs
Ron Dijkkamp, eigenaar van Wasserij Springendal, vertelt gepassioneerd over het zorgvuldige gebruik van water en het respect voor de omgeving van zijn familiebedrijf. “Het is niet zo verwonderlijk dat deze plek al eeuwenlang wordt gebruikt voor papierproductie en vanaf 1886 voor de wasserij. Beide bedrijfstakken zijn afhankelijk van veel water van goede kwaliteit. En deze grondstof heb je hier in het Springendal binnen handbereik,” legt Dijkkamp uit. “Van thuis uit heb ik meegekregen dat je zorgvuldig met de natuur moet omgaan. Mijn familie is milieubewust en behandelt deze mooie omgeving met respect en liefde. We hebben er altijd naar gestreefd om het beekwater tijdelijk te gebruiken. En als iets leent van een ander moet je het ook netjes teruggeven. Daarom was het een heel bewuste keuze van mijn vader om een eigen, zelfvoorzienende afvalwaterzuivering aan te leggen.
Schoon water teruggeven
Niet dat het goedkoper was of een noodgedwongen oplossing voor een rioolaansluiting. Nee, het was zijn lang gekoesterde wens de vervuiling aan te pakken dichtbij de bron, zodat je het water zonder verspilling schoon teruggeeft aan de natuur. Daarom hebben we zo’n dertig jaar geleden een eigen biologische afvalwaterzuiveringsinstallatie aangelegd. Zuurstof en bacteriën zorgen ervoor dat het gebruikte water weer in dezelfde kwaliteit wordt teruggegeven aan de Springendalse beek.”
Knokken tegen de overheid
“Een bedrijf runnen in deze natuurlijke omgeving is prachtig. Maar dat ging niet vanzelf. De regelgeving is steeds strenger geworden. Het Springendal is een kwetsbaar gebied en daarvoor gelden zo ongeveer alle bestaande natuurmaatregelen. Om onze wasserij op deze plek te behouden was het knokken tegen de overheid. Het heeft zo’n 25 jaar geduurd, voordat we de bouwvergunning hebben gekregen voor het vernieuwen van deze wasserij. In het verleden ging de brieven van het waterschap rechtstreeks door naar mijn advocaat,” bekent Dijkkamp. “Er was destijds veel wantrouwen en onbegrip. Tegenwoordig zijn de contacten met gemeente en waterschap fundamenteel anders. Nu zoeken we elkaar op en delen we kennis en ervaring. Omdat we meer met elkaar overleggen en samenwerken, ontstaan er mooie resultaten voor ons allemaal. Zo hebben we gezamenlijk in de beek een rietveld aangelegd, dat functioneert als helofytenfilter en het water natuurlijk nazuivert.”
Ondernemen in het buitengebied
“Het zachte bronwater van de Springendalse beek is heel geschikt voor het wassen van textiel. Je hebt geen ontkalkingsinstallatie nodig. De wasmachines lijden geen schade en het wasgoed blijft zachter. Bovendien kun je veel minder zeep gebruiken om hetzelfde resultaat te bereiken. Allemaal voordelen,” vindt de wasserij-eigenaar. Dijkkamp gelooft in ondernemen in het buitengebied. Hij vindt industrieterreinen weinig duurzaam en niet milieuvriendelijk. Bovendien daagt de omgeving van een bedrijventerrein niet uit tot milieu- en energiebewust gedrag. Er is extra transport van grondstof nodig en dat veroorzaakt meer CO2 uitstoot. Tevens maakt Dijkkamp zich zorgen over de leegloop van agrarische bedrijven op het platteland. “Overheden moeten bedrijfsactiviteiten in natuurlijke omgeving stimuleren. Dat verbetert het milieubewustzijn en de ruimtelijke kwaliteit.”
Wees wijs met water
Dijkkamp voelt zich erg verantwoordelijk voor water. Hij is geschrokken van de hoeveelheid micro-plastics die kleding bevat en uiteindelijk terecht komt bij de plastic soep in de oceanen. “Wij gaan in onze wasserij daar bewust mee om. Wij filteren het water en gebruiken stoom in onze reinigingsprocessen, maar de wasmachines thuis hebben geen filter en zijn daardoor veel minder milieuvriendelijk en duurzaam.” Ook maakt hij zich zorgen over het verspillende gebruik van drinkwater. “In grote delen van de wereld heerst een watertekort en wij gebruiken het zonder nadenken voor het besproeien van de tuin, het toilet doorspoelen en onnodig lang douchen. Dat moet op termijn anders. Jammer, dat de campagne Wees Wijs met Water is afgeschaft,” is zijn stellige mening. Maar we kunnen concluderen dat deze campagne voor wasserij Springendal niet meer nodig is.
Gert-Jan Hospers, hoogleraar aan de Universiteit Twente en Radboud Universiteit Nijmegen op het gebied van stedelijke en regionale ontwikkeling gaf een presentatie over leefbaarheid en water bij de bestuurdersbijeenkomst van Twents waternet. Zijn aanwezigheid bij Wasserij Springendal was inspiratie voor zijn column over waterbewustzijn.
